Toplum ve Ütopya ile Eleştirel Hukuk Çalışmaları Topluluğu bünyesinde düzenlenen Eleştirel Hukuk Atölyesi, Ankara’da Respublika Kafe’nin ev sahipliğinde, İlknur Burcu Keser’in moderatörlüğünde 14 oturumdan oluşan bir program olarak yüz yüze gerçekleştirilecektir. İlk oturum 23 Kasım 2025 Pazar günü saat 16.00’da yapılacak, atölye 14 hafta boyunca her pazar aynı saatte devam edecektir.
Atölye başvuru formuna bağlantıdan ulaşabilirsiniz:
Eleştirel Hukuk Atölyesi’nin “Eleştirel Hukuk Teorisine Giriş” başlıklı birinci oturumu, Şefik Taylan Akman anlatıcılığında, 23 Kasım 2025 Pazar günü saat 16.00’da Respublika Kafe’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilecektir.
Atölye içeriği şu şekildedir:
“Hukukun tarafsız, nesnel, belirli, kendi içinde kapalı ve özerk bir düzen olduğu inancının ardındaki güç ilişkileri sorgulanmaya başladığında, çoğu zaman maskelenmeye çalışılan yüzü de kendini gösterir. “Hukuk politiktir” mottosunu benimseyen Eleştirel Hukuk Teorisi, hukuku salt bir normlar dizgesi olarak değil; toplumsal mücadelelerin, ekonomik çıkarların ve ideolojik-politik tercihlerin dönüştürdüğü bir çatışma alanı olarak niteler. Bu perspektif, adaletin teknik bir işlemler dizisine indirgenmesini sorgular; hukukun çoğu zaman eşitsizlikleri yeniden üreten bir kültür ve inanç sistemi olarak nasıl işlediğini görünür kılar. Atölyenin ilk oturumu boyunca liberal hukuk düzeninin temel kabullerini birer dogma olarak değil, tartışmaya açılması gereken fikirler olarak ele alacağız. Hukukun ekonomi politik analizinden hareketle, onun doğal veya kaçınılmaz olmadığı; aksine yeniden tasarlanabilir ve dönüştürülebilir bir toplumsal praksis olabileceği fikrinin peşine düşeceğiz.” -Şefik Taylan Akman-
Şefik Taylan Akman tarafından hazırlanan referans listesi şu şekildedir:
ÖNCELİKLE OKUNMASI TAVSİYE EDİLENLER
Şefik Taylan Akman, “Hukuk ve Politika İlişkisi Bağlamında Eleştirel Hukuk Çalışmaları Hareketi”, AÜHFD, 61-4, 2012, (s. 1271 – 1306).
Şefik Taylan Akman, Hukuk ve Politika İlişkisi – Hukukun Ekonomi Politik Analizi ve Liberal Hukuk Düzeninin Eleştirisi, İmge Yayınları, 2015.
Robert W. Gordon, “Bazı Eleştirel Hukuk Teorilerinin Eleştirisi”, (Çev. Serkan Gölbaşı), İÜHFM, C. LXIV, S. 2, Yıl: 2006, (387 – 410).
Kasım Akbaş “Eleştirel Hukuk Çalışmaları’nda Marksist Toplum ve Hukuk Çözümlemesi Eleştirisi”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2005/1, (s. 37 – 62)
Kasım Akbaş, Hukukun Büyübozumu, Notabene, 2015.
ÖNERİLEN TÜM KAYNAKLAR
Ahmet Çiğdem, Bir İmkân Olarak Modernite – Weber ve Habermas, İletişim Yayınları, 2015.
Alan Hunt, “Marxist Theory of Law”, A Companion to Philosophy of Law and Legal Theory, (Edi. Dennis Patterson), Blackwell Publishing, 1996, (s. 355 – 366).
Alan Hunt, “The Theory of Critical Legal Studies”, 6 Oxford J. Legal Stud. 1 1986, (s. 1 – 45).
Alan Hunt, Explorations in Law and Society – Towards A Constitutive Theory of Law, Rotledge, 1993.
Alan Hunt, The Sociological Movement in Law, Temple University Press, 1978.
Alex Demirovic, Toplum ve Eleştiri, FelsefeLogos Yayınevi, 2007.
Ali Akay, Nazan Aksoy vd., Eleştiri ve Eleştiri Kuramı Üstüne Söylemler, Düzlem, 1996.
Allan C. Hutchinson, Critical Legal Studies, Alan Rowman & Littlefield Publishers, New Jersey, 1989.
Anthony Elliot, Çağdaş Sosyal Teoriye Giriş, Dipnot Yayınları, 2017.
Benjamin N. Cardozo, Yargı Sürecinin Doğası, Tekin Yayınevi, 2018.
Berke Özenç, Hukuk Devleti – Kökenleri ve Küreselleşme Çağındaki İşlevi, İletişim Yayınları, 2014.
Bora Erdağı (edi.), Liberal Hakların, Hukukun ve Devletin Sınırları, Notabene, 2015.
Costas Douzinas, Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları – Eleştirel Bir Yaklaşım, Notabene, 2015.
Costas Douzinas, İnsan Haklarının Sonu, Dipnot Yayınları, 2015.
David Trubek, “Back to the Future: The Short, Happy Life of the Law and Society Movement”, 18 Fla. St. U. L. Rev. 1 1990 – 1991, (s. 1– 55).
David Trubek, “Where the Action Is: Critical Legal Studies and Empiricism”, 36 Stan. L. Rev. 575 1984, (s. 575 – 622).
David Trubek,“Max Weber on Law and the Rise of Capitalism”, 1972 Wis. L. Rev. 720 1972, (s. 720 – 753).
Dragan Milovanovic, “An Introduction to the Sociology of Law” Criminal Justice Press, New York, 2003.
Dragan Milovanovic, “The Commodity–Exchange Theory of Law: In Search of a Perspective”, Crime and Social Justice, No: 16, Winter 1981, (s. 41 – 49).
Dragan Milovanovic, Weberian and Marxian Analysis of Law: Development and Functions of Law in a Capitalist Mode of Production, Ashgate, 1989.
Duncan Kennedy, “The Role of Law in Economic Thought: Essays on the Fetishism of Commodities”, 34 Am. U. L. Rev. 939 1984 – 1985, (s. 939 – 1001).
Duncan Kennedy, Modern Hukukun Kaderi, Dost Kitabevi, 2017.
Emre Bağce (Der.), Frankfurt Okulu, Doğu Batı Yayınları, 2015.
Emre Partalcı, “Marx ve Ardıllarında Hukuk ve Yöntem Üzerine Notlar, Yöntem, (Edi. Yasemin Işıktaç), Sümer Kitabevi, 2016, (s. 75 – 108).
Evgeny B. Pasukanis, Genel Hukuk Teorisi ve Marksizm, Birikim Yayınları, 2002.
Fritz Ringer, Weber’in Sosyolojisi, Doğu Batı Yayınları, 2006.
Gary Minda, “The Jurisprudential Movements of the 1980s”, 50 Ohio St. L. J. 599 1989, s. (599 – 662).
Gerhard Schweppenhauser, Eleştirel Teoriye Giriş, Avesta Yayınları, 2011.
Gülriz Özkök, “Hukuki Belirsizlik Problemi Üzerine”, AÜHFD, C. 51, S. .2, Y. 2002, (s. 1 – 18).
Hans Heinz Holz, Frankfurt Okulu Eleştirisi, Evrensel Basın Yayın, 2014.
Hugh Collins, Marksizm ve Hukuk, Dipnot Yayınları, 2013.
Issac Balbus, Commodity Form and Legal Form; an essay on the ‘Relative Autonomy’ of the Law”, The Sociology of Law: A Conflict Perspective, Butterworths, Toronto, 1978, (s. 73 – 90).
İlkay Sunar, Düşün ve Toplum, Doruk, 1999.
John Hasnas, “Back to the Future: From Critical Legal Studies Forward to Legal Realism, or How Not to Miss the Point of the Indeterminacy Argument”, 45 Duke L. J. 84 1995 – 1996, (s. 84 – 132).
John Hazard (edi.) Soviet Legal Philosophy, Harvard University Press, 1951.
John Hazard, “Marksizm ve Hukuk Tarihsel Deney: Ekim Devrimi Sonrası Sovyet Hukuk Kuramının Oluşumu” Praksis, Sayı: 10 (s. 279 – 300).
Jürgen Habermas, Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, İletişim Yayınları, 1997.
Kasım Akbaş “Eleştirel Hukuk Çalışmaları’nda Marksist Toplum ve Hukuk Çözümlemesi Eleştirisi”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2005/1, (s. 37 – 62)
Kasım Akbaş, Hukukun Büyübozumu, Notabene, 2015.
Kasım Akbaş, Melike Belkıs Aydın, Sevtap Metin, Ertuğrul Uzun, Çağdaş Hukuk Düşüncesine Giriş, İthaki Yayınları, 2015.
Lawrence Friedman, “The Law and Society Movement”, 38 Stan. L. Rev. 763 1985 – 1986, (s. 763 – 780).
Levent Köker, İki Farklı Siyaset – Bilgi Teorisi–Siyaset İlişkileri Açısından Pozitivizm ve Eleştirel Teori, Dipnot, 2008.
Louis Althusser, İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, İthaki Yayınları, 2003.
Louis Althusser, Marx İçin, İthaki Yayınları, 2002.
Mari Matsuda, “Looking to the Bottom: Critical Legal Studies and Reparations”, 22 Harv. C.R. –C.L. L. Rev. 323 1987, (s. 323 – 399).
Mark Cowling, Marksizm ve Kriminoloji Teorisi, Notabene Yayınları, 2012.
Mark Tushnet, “Critical Legal Studies: A Political History”, 100 Yale L. J. 1515 1990 – 1991, (s. 1515 – 1544).
Martin Jay, Diyalektik İmgelem, Belge Yayınları, 2005.
Max Horkheimer, Geleneksel ve Eleştirel Kuram, YKY, 2005.
Max Weber, Ekonomi ve Toplum, Yarın Yayınları, 2012.
Max Weber, Hukuk Sosyolojisi, Yarın Yayınları, İstanbul, 2014.
Michael E. Tigar & Madeleine R. Levy, “VI. Kısım: Başkaldırı ve Hukuk Bilimi”, Kapitalizmin Yükselişi ve Hukuk, Epos Yayınları, 2016.
Mithat Sancar, Devlet Aklı Kıskacında Hukuk Devleti, İletişim Yayınları, 2004.
Monique-Roland Weyl, Gerçekte ve Eylemde Hukukun Payı, Konuk Yayınları, 1975.
Onur Karahanoğulları, Marksizm ve Hukuk – Diyalektik Hukuk Bilimi, Yordam Kitap, 2018.
P.I. Stuchka, Selected Writings on Soviet Law and Marxism, M. E. Sharpe, New York, 1988.
Phil Slater, Frankfurt Okulu, Kabalcı, 1998.
Raymond Wacks, Hukuk Kuramını Anlamak, Astana Yayınları, 2016.
Robert W. Gordon, “Bazı Eleştirel Hukuk Teorilerinin Eleştirisi”, (Çev. Serkan Gölbaşı), İÜHFM, C. LXIV, S. 2, Yıl: 2006, (387 – 410).
Roberto Mangabeira Unger, The Critical Legal Studies Movement, Harvard University Press, Cambridge, 1986.
Rudolf Schlesinger, Marksizm ve Sovyet Hukuk Teorisi, Sinan Yayınları, 1974.
Sezgin Kızılçelik, Frankfurt Okulu, Anı Yayıncılık, 2000.
Stefan Sciaraffa, “Critical Legal Studies: A Marxist Rejoinder”, Legal Theory, V. 5, I. 02, June 1999, (s. 201 – 219).
Şefik Taylan Akman, “Hukuk ve Politika İlişkisi Bağlamında Eleştirel Hukuk Çalışmaları Hareketi”, AÜHFD, 61-4, 2012, (s. 1271 – 1306).
Şefik Taylan Akman, “Yabancılaşma ve Hukuk”, HHFD, 2-2, 2012 (s. 108 – 115).
Şefik Taylan Akman, Hukuk ve Politika İlişkisi – Hukukun Ekonomi Politik Analizi ve Liberal Hukuk Düzeninin Eleştirisi, İmge Yayınları, 2015.
Taner Yelkenci (edi.), Marksist Devlet ve Hukuk Teorisi, Notabene, 2013.
Theodor Adorno & Max Horkheimer, Aydınlanmanın Diyalektiği, Kabalcı, 2010.
Ülker Gürkan, Hukuki Realizm Akımı, AÜHF Yayını, 1967.
Yasemin Işıktaç, “Max Weber’in Yönteminin Hukuk Sosyolojisine Yansımaları”, Yöntem, (Edi. Yasemin Işıktaç), Sümer Kitabevi, 2016, (s. 109 – 150).
*Atölye ücretsiz ve herkese açıktır.
**Atölyeye katılım için bütün oturumlara katılım zorunluluğu bulunmamaktadır.
){kind=link}